UNESCO-nyň 43-nji Baş konferensiýasynyň Samarkandda geçirilen mejlisinde taryhy karara gol çekildi: 15-nji dekabr, türk diller maşgalasynyň Dünýä güni hökmünde ykrar edildi. Bu baýram her ýyl bellenip, türk dilli halklaryň dil, medeniýet we taryh birleşiginiň halkara derejesinde ykrar edilýändigini simwollanýar.
Şu senäniň saýlanylmagy ýönekeý däl, bu türk medeniýetiniň iň möhüm wakalaryndan biri bilen baglanyşyklydyr: 15-nji dekabrda 1893-nji ýylda danýaly alym Wylhelm Tomsen Orhon ýazgylaryny deshifirleýär. Bu ýazgylaryň VIII asyra degişli bolmagy, türk dilleriniň umumy köklerini açyp görkezýän iň gadymy ýazmaça ýadygärlikleriň biri bolup, baý medeni mirasy ykrar etmegiň simwoly bolup durýar.
Bu ýatda galan günüň döredilmegi teklibi, Türkiýäniň Prezidenti Rejep Taýyp Erdoganyň öňe sürendigi we halkara derejesinde giň goldaw alandygy habar berildi. UNESCO-daky Türkiýäniň hemişelik wekili Gülnur Aýbet bu kararyň guramanyň köp dilli dili, medeni baýlygy güýçlendirmäge we halklaryň arasynda aragatnaşygy ösdürmäge bolan islegini görkezýändigini belläp geçdi.
Inisiatiwanyň döredijileri Azerbaýjan, Gazagystan, Gyrgyzystan we Özbegistan boldy. Bu resminama 26 ýurt tarapyndan goldanyldy, şol sanda Türkmenistan.
Türk dillerinde 200 milliondan gowrak adam gürleýär we olary umumy taryhy we medeni gymmatlyklar birleşdirýär.
UNESCO-nyň 43-nji Baş konferensiýasynyň çäklerinde, 194 ýurdyň wekillerini jemleýän çäräniň dowamynda, türk dili maşgalasynyň Dünýä güni baradaky kararyň ykrar edilmegine bagyşlanan dabaraly çäre geçirildi. Oňa Azerbaýjan, Gazagystan, Gyrgyzystan, Türkiýe, Türkmenistan, Özbegistan we Wengriýanyň UNESCO-daky hemişelik wekilleri, şeýle-de alymlar we halkara guramalaryň wekilleri gatnaşdy. Çärä, türk medeniýeti we mirasy boýunça ilçi, şeýle-de “Turan” etno-folklor toparynyň çykyşlary bilen utgaşdy.
Bu möhüm waka, türk medeniýetiniň dünýä medeniýetine we ynsanperwer hyzmatdaşlyga goşan goşandynyň halkara derejesinde ykrar edilmeginiň aýdyň mysalydyr.